Dent – typ ziarna ma znaczenie

Dr Bill Mahanna,

Pioneer Global Nutritional Sciences Manager

Nie ulega wątpliwości, że mieszańce kukurydzy o ziarnach typu dent charakteryzują się najwyższą zawartością skrobi. Celem hodowców odmian kukurydzy marki Pioneer® było opracowanie mieszańców o ziarnie typu dent, które doskonale sprawdzają się w  trudnych warunkach klimatu morskiego. Osiągnęliśmy ten cel tworząc odmiany, odznaczające się dobrym wczesnym wigorem oraz wczesnym kwitnieniem, czyli cechami gwarantującymi dobry rozwój i zdrowotność roślin uprawianych w klimacie morskim.

Hodowcy kukurydzy marki Pioneer® koncentrują się na agronomii mieszańców i ich plonowaniu. Globalny Zespół Pioneer® ds. Badań nad Żywnością (z ang. Pioneer Global Nutritional Sciences) pomaga natomiast producentom zwierząt hodowlanych, zrozumieć korzyści żywieniowe wynikające z karmienia bydła surowcem pochodzącym z odmian kukurydzy o ziarnie typu dent. Kiszonka i ziarno typu dent od dziesięcioleci są używane do karmienia zwierząt hodowlanych w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Celem naszego zespołu jest dzielenie się z rolnikami z całego świata doświadczeniami amerykańskich producentów zwierząt hodowlanych, którzy karmią bydło najwyższej jakości ziarnem typu dent, o wysokich wartościach odżywczych. Działanie takie pozwala na uzyskanie tańszych dawek żywieniowych i doskonale wpływa na zdrowie żwacza.

Po pierwsze: wysoka zawartość skrobi

Rośliny odmian o ziarnie typu dent mają ziarna głębiej osadzone na kolbie, co powoduje że cechuje je wyższa zawartość skrobi. Farmerzy uprawiający ten typ kukurydzy na kiszonkę rozumieją, że najbardziej intensywne gromadzenie skrobi w ziarnach ma miejsce w późnych fazach rozwojowych roślin. Dlatego wyznaczają oni termin zbioru surowca , gdy linia mleczna znajduje się między ½ a 3/4 ziarniaka (patrząc od jego górnej części).

Szacuje się, że w czasie intensywnego gromadzenia się skrobi w ziarniakach mieszańców typu dent, codziennie jej zawartość wzrasta o 0,5–1,0% w przeliczeniu na każdą tonę kiszonki. Wczesne kwitnienie roślin sprawia, że mają one wystarczająco dużo czasu, aby zgromadzić jak najwięcej skrobi w ziarniakach.

Po drugie: ochrona żwacza

Niekwestionowaną zaletą odmian o ziarnie w typie dent, jest to że skrobia w ziarniakach otoczona jest zeiną (białko) w mniejszym stopniu niż w przypadku odmian o ziarnie typu flint. Badania wykazały, że bakterie żwacza mają większy dostęp do skrobi zawartej w ziarnach typu dent, niż tej obecnej w ziarnach typu flint.  Powoduje to wzrost liczebności populacji bakterii żwaczowych,  co przekłada się na zmniejszoną potrzebę uzupełniania białka pokarmowego. Organizm zwierzęcia trawi bakterie żwacza, traktując je jako doskonałe źródło białka. Przyjmuje się, że to właśnie mikrobiologiczne źródło białka, sprawiło że wysokowydajne krowy mleczne  w Ameryce Północnej potrzebują tylko 15–16% dodatkowego białka w diecie.

Po trzecie: strawność

Proces kiszenia wpływa na strawność skrobi w żwaczu. Niskie pH i obecność bakterii powodują rozpuszczanie zeiny, otaczającej ziarna skrobi. To z kolei wpływa na zwiększenie strawności zakiszanego surowca (zarówno w odniesieniu do ziarna typu dent, jak i flint). Ulega on stabilizacji po około 6 miesiącach zakiszania. Badania przeprowadzone we Francji na Uniwersytecie w Lotaryngii wykazały jednak, że znacznie wyższy poziom całkowitego trawienia skrobi w przewodzie pokarmowym (i mniejsze straty skrobi w kale) uzyskało ziarno typu dent. Podczas gdy mieszańce flintowe i dentowe zbiegały się w trawieniu skrobi po 6 miesiącach kiszenia, ziarna dentów nadal utrzymywały przewagę ilościową. Doświadczenia te wdrożone zostały do praktyki. Rolnicy produkujący kiszonkę z mieszańców kukurydzy o ziarnie typu dent i flint we Francji, Niemczech i Wielkiej Brytanii przystępują do zbioru surowca „dentów” pod koniec ich wegetacji. Pozwala to w pełni wykorzystać przewagę strawności skrobi w żwaczu.

Po czwarte: wydajność biomasy

Wysokie: strawność, wydajność skrobi i włókna – to cechy dobrej kiszonki.  Nasze odmiany wyróżnia także doskonała wydajność biomasy. Północnoamerykańscy farmerzy uprawiający kukurydzę na kiszonkę wysiewają ziarniaki mieszańce kiszonkowe o brązowym nerwie głównym (tzw. BMR), wyróżniające się wyższą strawnością włókna. Szeroko zakrojone badania uniwersyteckie i komercyjne wykazały, że krzyżowanie wsteczne zmutowanego genu BMR (niemodyfikowanego genetycznie) i odmian kiszonkowych było jedynym sposobem na znaczne podniesienie strawności włókna. Ze względu na fakt, że warunki środowiska w jakim rośnie kukurydza mają trzykrotnie większy wpływ na strawność włókna niż genetyka mieszańców, dobrą wiadomością jest to, że zespół Pioneer® aktywnie rozwija mieszańce niemodyfikowane genetycznie, które będą odporne na warunki klimatu morskiego.